Never ending story czyli moment korekty kosztów podatkowych

Nie tak dawno pisaliśmy o planowanych zmianach obu ustaw o podatkach dochodowych w zakresie momentu korekty przychodu i kosztu podatkowego.

Dziś prezentujemy kolejny wyrok NSA, w którym przedmiotem sporu był moment korekty kosztów bezpośrednio związanych z przychodem w sytuacji uzyskania rabatu potransakcyjnego w formie obniżenia ceny wszystkich dostaw zrealizowanych w danym roku kalendarzowym. W stanie faktycznym ?Rozliczenie zobowiązań kontrahentów wobec Spółki z tytułu rocznego rabatu potransakcyjnego następuje każdorazowo do 15 marca roku następującego po roku, którego rozliczenie rabatu dotyczy w formie faktur korygujących albo zbiorczej faktury korygującej VAT wystawionej przez kontrahentów na podstawie uzgodnionego salda obrotów netto za dany okres rozliczeniowy?, przy czym ma to miejsce już po sporządzeniu przez Spółkę sprawozdania finansowego.

Skład orzekający NSA w wyroku z dnia 25.03.2015 r. II FSK 955/14 uznał za zasadne odwołanie się do jednego z wcześniejszych orzeczeń NSA rozstrzygającego zagadnienie momentu korekty kosztów podatkowych w związku z otrzymaniem dopłaty do ceny nabycia środka trwałego, od którego dokonano uprzednio odpisów amortyzacyjnych i uznającego, że skutki ekonomiczne dopłaty wystąpiły przecież nie od momentu rozpoczęcia amortyzacji nabytego środka trwałego, ale jej otrzymania.

Konkluzja omawianego wyroku z 25.03.2015 jest analogiczna:  "W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego orzekającego w niniejszym składzie, powyższą argumentację można odnieść ? z uwzględnieniem wszelkich odrębności wynikających z odmiennego stanu faktycznego ? do rozpoznawanej sprawy. Uwzględniając zasady praworządności, trudno zgodzić się ze stanowiskiem organu podatkowego, że korekta winna dotyczyć tych okresów, w których zaliczono wydatki w pierwotnej wysokości do kosztów uzyskania przychodów. W takiej sytuacji należałoby dokonać korekty wcześniejszego rozliczenia podatkowego ze wszelkimi konsekwencjami podatkowymi w postaci powstania zaległości i obowiązkiem zapłaty odsetek. Akceptacja stanowiska organu podatkowego prowadziłaby do sytuacji, w której podatnik zostałaby obciążony negatywnymi konsekwencjami podatkowymi, mimo że jego działaniu nie można by zarzucić naruszenia prawa.?

Do podobnych wniosków doszły Sądy w dwóch innych orzeczeniach:

WSA w Gdańsku w wyroku z dnia 19.02.2014 r. sygn. akt I SA/Gd 1686/13 wskazał, że?(?) nie istnieje żadne uzasadnienie prawne, dla którego korekta przychodów wykazanych prawidłowo w danym okresie rozliczeniowym miałaby wpływać z mocą wsteczną na ten okres z powodu zdarzeń, które zaistniały dopiero po jego upływie. Przyjęcie koncepcji organu skutkowałoby obowiązkiem naliczenia i uiszczenia przez podatników odsetek należnych z tytułu ewentualnego zaniżenia zobowiązania podatkowego (w razie wystąpienia okoliczności, które ex post zwiększają przychód), co zasadniczo kłóciłoby się z zasadą, że odsetki obciążać mogą podatnika tylko z powodów zawinionych przez niego.
(?) noty odnoszące się do kosztów bezpośrednich danego roku podatkowego otrzymane po dniu sporządzenia sprawozdania finansowego powinny być rozpoznawane w roku podatkowym następującym po roku, za który sporządzane było sprawozdanie finansowe lub składane zeznanie.(?)?

WSA w Warszawie w wyroku z dnia 27.03.2013 r. sygn. akt III SA/Wa 2715/12 wskazał zaś, że ?(?) w przypadku korygowania przez Spółkę faktur (przychodowych) z przyczyn, które zaistniały dopiero po wystawieniu faktury pierwotnej, korekta ta powinna być uwzględniona na bieżąco, tj. w roku podatkowym, w którym wystawiono fakturę korygującą z powodu ? przykładowo - rabatu potransakcyjnego udzielonego w kolejnym roku podatkowym. Ponadto Sąd uznał za prawidłowe stanowisko Skarżącej, iż także na bieżąco należy ujmować otrzymanie faktury (kosztowej) korygującej powodującej zmianę pośrednich kosztów uzyskania przychodu, tj. należy ją ujmować na ten dzień, na który w księgach rachunkowych koszt został zaksięgowany.(?)?

Niestety wskazane wyżej rozstrzygnięcia WSA nie są prawomocne, zaś Sądy też wydały cały szereg wyroków prezentujących odmienny pogląd. Przykłady odmiennych rozstrzygnięć podaliśmy w naszym wcześniejszym artykule.

Autor: Małgorzata Tyska